Tıptaki adı tinnitus olan kulak çınlaması; kişilerin yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürebilen bir durumdur. Cızırtı, uğultu, su gürültüsüne benzer sesler duyma şeklinde tarif edilir. Neredeyse kişilerin %10’u hayatlarının bir döneminde kulak çınlama sorunu ile karşılaşabilmektedir.
Kulak çınlaması zaman zaman ya da sürekli olabilmektedir. Sesin tınısı kalın veya çok ince olabilir, tek kulağı ya da her ikisini birden etkileyebilir. Çınlama sürekli olduğunda bu kişiyi çok rahatsız edebilir.
Hatta bu rahatsızlık kişilerin normal hayatlarını etkileyecek boyuta kadar çıkabilir. Kulak çınlaması esas olarak objektif ve subjektif olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Objektif tinnitus; sadece hasta kişinin değil de başkalarının da bu sesleri duyduğu durumdur. Subjektif tinnitus; ise seslerin sadece hasta tarafından algılanmasıdır.
Baş dönmesi vestibüler mekanizmada meydana gelen bir problemden kaynaklanabilir. Bazı hastalıklar işitme kaybı ( dalgalı ) baş dönmesi ve mide bulantısı ile birlikte semptom gösterebilir. ( Meniere hastalığı gibi )
Yüksek sese belli bir süre maruz kalma sonucunda meydana gelen işitme kaybıdır. Örneğin yüksek sesle müzik dinleme veya bir patlama bunlara örnek gösterilebilir. Özellikle tiz seslerde kayba neden olur.
Kelime anlamı ile Otitis Media ortakulak iltihabıdır. Tek kulakta olduğu gibi her iki kulakta da olabilir. Orta kulak bezelye büyüklügünde hava dolu bir boşluktur.Burun yada boğazdan özstaki borusu ile orta kulağa geçen bakteriler veya virüsler ile orta kulak iltihabı olusur.Kulak ağrısı ve geçici işitme kaybı gözlenir.
Kelime anlami ile Otitis Media ortakulak iltihabidir. Tek kulakta oldugu gibi her iki kulakta da olabilir. Orta kulak bezelye büyüklügünde hava dolu bir bosluktur.Burun yada bogazdan özstaki borusu ile orta kulaga geçen bakteriler veya virüsler ile orta kulak iltihabi olusur.Kulak agrisi ve geçici isitme kaybi gözlenir.
Çogu zaman evde uygulanan ilaçlarla iyilesmektedir. Bununla birlikte bazi vakalarda daha ileri tedavi tavsiye edilir.Miringotomi denilen kulak zarini çizme islemi ile orta kulakta biriken iltihap disari akitilarak kulak zari kendiliginden iyilesir. Cerrahi olarak olusturulan açiklik iltihap tam iyilesmeden kapanabilir. Bu problemle basa çikmak için kulak zarina içi bos bir tüp yerlestirilir.Orta kulakta tekrar sivi birikmesini engeller. Tüp orta kulak iltihabi tamamen iyilesene kadar kalir.
Kulak kanalının girişinde, kılların bulunduğu bölgede, deri içindeki özel yağ bezleri tarafından “serumen” adı verilen, koyu sarı veya açık kahverengi renkte doğal bir salgı oluşturulur. Bu salgının kulak kanalını koruyucu, kayganlaştırıcı ve mikroplara karşı koruyucu özellikleri vardır. Serumen çoğunlukla yanlış olarak kulak kiri olarak adlandırılır. Aslında temizlenerek yok edilmemesi gereken bu çok özel ve doğal vücut salgısının sık sık temizlenerek yok edilmesi yetersiz salgılanması kulak kanalında kurumaya ve kaşıntıya neden olur.
Kulak ne zaman temizlenmelidir ?
Normalde kulak kanalının iç kısmının temizlenmesine gerek yoktur. Kulak kanalı hiç temizlenmese bile, serumen zaman içinde kendiliğinden dışarı atılır. Kulak kanalının kendi kendini temizleyebilme özelliği nedeniyle serumenin kulağı tıkaması mümkün değildir. Kulak kanalı çoğunlukla kişilerin kulak temizliği sırasında pamuklu çubuklar ile serumeni derine itmeleri sonucunda tıkanır.
Serumen temizlenmeye çalışılırken derine itilmesi, kulak kanalı derisinin kuru olup dökülmesi, tozlu ortamda çalışma gibi nedenlerle kulak kanalında “buşon” adı verilen tıkaçlar oluşabilir. Tıkaçlar aşağıdaki belirtileri verdiğinde kulak kanalının bir hekim tarafından temizlenmesi gerekir:
Kulak ağrısı
Kulakta dolgunluk hissi
Kısmi işitme kaybı
Kulakta çınlama veya uğultu
Kaşıntı, koku veya akıntı
Başka bir nedeni olmayan öksürük
Kulak nasıl temizlenmelidir ?
Kulak kanalı girişinin parmak ucuna sarılan bir pamuk parçası ile silinmesi, kendiliğinden dışarı atılan serumenin temizlenmesi için yeterlidir. Kulak kanalı içine pamuk, pamuklu çubuk, peçete, havlu gibi nesnelerin sokulması sadece serumenin derine itilmesine ve tıkanmasına neden olur ve yapılmamalıdır.
Kulak tıkacı (buşon) nasıl tedavi edilir ?
Sertleşmemiş serumen tıkaçlarının gliserin veya bebek yağı damlatılarak kendiliğinden akması sağlanabilir. Bu şekilde açılmayan serumen tıkaçları ve sertleşmiş buşonlar hekim tarafından özel aletlerle, vakumla çekerek veya yıkama ile temizlenebilir.
Kulak zarında delik (kulak zarı perforasyonu) bulunanların kulak kanalına herhangi bir madde veya ilaç damlatmaması, buşon temizliğinin de yıkama ile yapılmaması gerekir. Aksi halde kulakta ağrı ve orta kulakta iltihaplanma meydana gelebilir. Doktorun temizleme öncesinde buşonun arkasında kalan kulak zarını değerlendirmesi mümkün olamayacağından kulak zarında delik bulunan kişilerin bu durumu doktora önceden söylemeleri gerekir.
Kulak bir kere temizlendikten sonra hep temizlenmesi gerekirmiş, doğru mu ?
Hayır. Kulağın belli aralıklarla temizlenme ihtiyacının olması bir kez temizlenmiş olmasına değil, bu kişilerde serumenin aşırı üretimine, salgının özelliklerine, kulak kanalının yapısına, kişlinin deri özelliklerine bağlıdır.
Kulak tıkacı (buşon) oluşumu önlenebilir mi?
Buşon oluşumunu önleyebilecek tek yöntem kulak kanalına sokulan cisimlerle temizleme yapılmamasıdır. Kulakları buşon oluşumuna yatkın kişilerin 6 – 12 ay aralıklarla tıkanma olmadan bir Kulak Burun Boğaz Hastalıkları uzmanına kontrola gitmelerinde yarar vardır.